Communicatie vindt plaats tussen een zender en een ontvanger en bestaat uit verbale en non-verbale aspecten. Bij dementie gaan de zenuwcellen in de hersenen, of de verbindingen tussen deze cellen kapot. Hierdoor gaan de hersenen steeds minder goed functioneren, waardoor geheugenproblemen, maar ook problemen met denken en taal optreden. Dementie kan de communicatie tussen jou en je naaste op allerlei manieren bemoeilijken. De mate waarin de dementie iemands mogelijkheden voor communicatie heeft aangetast verschilt per type dementie en fase van de ziekte. Uw naaste kan bijvoorbeeld problemen krijgen met taal en spraak, waarbij informatie verwerken steeds ingewikkelder kan worden.
We geven u hieronder een aantal tips om de communicatie te bevorderen.
- Voordat u het gesprek met uw naaste begint, probeer dan eerst de aandacht van uw naaste te krijgen. Zorg dat hij/zij u goed kan zien en maak oogcontact.
- Sluit aan op de belevingswereld van uw naaste. Door u in te leven in de persoon met dementie kunt u hem/haar beter begrijpen.
- Praat rustig en duidelijk.
- Houdt het gesprek simpel door over 1 onderwerp te praten. Met korte zinnen en 1 boodschap per zin kan de persoon de boodschap makkelijker begrijpen. Probeer storende achtergrondgeluiden te vermijden. Te veel prikkels kunnen leiden tot overprikkeling.
- Test de persoon met dementie niet, vraag niet naar feiten en gebeurtenissen van gisteren of vandaag, zoals ‘Wat heb je gisteren gedaan?’ En ‘Weet je nog wie ik ben?’ Deze vragen kunnen moeilijk en confronterend zijn voor mensen met dementie. Het is belangrijk om de persoon niet te corrigeren of tegen te spreken. Dit kan voor weerstand zorgen.
- Wees u bewust van uw lichaamstaal. Wanneer de dementie vordert zal het gevoel dat u geeft, belangrijker worden dan de dingen die u zegt. Communicatie hoeft niet altijd een gesprek te zijn. Samen een lied zingen, foto’s kijken of gewoon stil naast elkaar zitten zijn ook manieren van communiceren en contact maken.
- Prikkel de zintuigen, wanneer het moeilijker wordt om woorden te gebruiken kan het helpen om meerdere zintuigen te prikkelen.
Wilt u meer informatie over communicatie bij mensen met dementie, dan kunt u op de website www.dementie.nl van stichting Alzheimer Nederland nog meer praktische tips vinden om de communicatie te bevorderen. Ook zijn op deze website tips te vinden voor het communiceren met cliënten in een gevorderd stadium van dementie.